Trung Quốc phóng tàu vũ trụ lên vùng tối Mặt Trăng lấy mẫu vật

Với mục tiêu khám phá và tìm ra những điểm mới lạ trên Mặt Trăng, Trung Quốc đã thiết lập những chiếc tàu vũ trụ không người lái với mục đích lấy mẫu vật từ Mặt Trăng về Trái Đất. Chính vì lý do đó tàu vũ trụ Hằng Nga 1,2,3,4,5 và Hằng Nga 6 ra đời. Từ những năm 2007 đến nay, Trung Quốc đã phóng tàu Hằng Nga 1 Hằng Nga 2 cho đến Hằng Nga 5 và lấy nhiều mẫu vật từ Mặt Trăng. Dự kiến trong năm 2024, Trung Quốc tiếp tục phóng tàu vũ trụ Hằng Nga 6 để lên vùng tối Mặt Trăng lấy mẫu vật.

Trung Quốc đã lấy mẫu ở Mặt Trăng cuối năm 2020

Vào lúc 4h30 sáng cùng ngày; tên lửa đẩy Trường Chinh đã được phóng lên từ Trung tâm phóng vũ trụ Văn Xương mang theo tàu thám hiểm Mặt Trăng. Đây được xem là một trong những sứ mệnh khó khăn và phức tạp nhất trong lịch sử ngành hàng không vũ trụ Trung Quốc; đồng thời cũng là sứ mệnh thu thập mẫu vật từ Mặt Trăng đầu tiên trong hơn 40 năm qua. Lần phóng này được thực hiện sau 4 lần bị trì hoãn kể từ năm 2017.

Theo kế hoạch; tàu Hằng Nga 5 sẽ đáp xuống vị trí ở phía Bắc khu vực lòng chảo lớn nhất, có tên Oceanus Procellarum; trên biển Mặt Trăng (hay biển Trăng) thuộc vùng sáng của Mặt Trăng. Sau đó, một cặp thiết bị sẽ tách khỏi tàu và thực hiện nhiệm vụ thăm dò; thu thập đất đá trên bề mặt Mặt Trăng và chuyển về tàu Hằng Nga. Hoạt động thăm dò và thu thập đất đá này sẽ diễn ra trong 48 giờ đồng hồ và khoảng 2 kg mẫu vật sẽ được đưa về Trái Đất.

Trung Quốc phóng tàu lên vùng tối Mặt Trăng

Trung Quốc đang chuẩn bị phóng tàu vũ trụ Hằng Nga 6; tới vùng trũng Nam Cực – Aitken ở vùng tối của Mặt Trăng; để mang mẫu đất đá về Trái Đất. Hiện nay, tàu dự phòng cho nhiệm vụ đó là Hằng Nga 6; đang chuẩn bị cho nỗ lực lấy mẫu vật khó khăn hơn ở vùng tối của Mặt Trăng năm 2024.

Hu Hao; kỹ sư trưởng tại Trung tâm kỹ thuật vũ trụ và khám phá Mặt Trăng Trung Quốc; thông báo tàu thăm dò Hằng Nga 6; bao gồm tàu quay quanh quỹ đạo, trạm đổ bộ; phương tiện hạ cánh xuống Mặt Trăng và khoang hồi quyển; sẽ nhắm tới vùng trũng Nam Cực – Aitken (SPA). Vùng trũng SPA là miệng hố va chạm cổ đại khổng lồ có đường kính khoảng 2.500 km; chiếm gần 1/4 vùng tối của Mặt Trăng. Miệng hố va chạm này được đánh giá là lâu đời nhất trên Mặt Trăng; chứa manh mối quan trọng về lịch sử của nó và hệ Mặt Trời.

Mục đích của việc lấy mẫu vật trên Mặt Trăng là gì?

Trước đây, Viện Hàn lâm Khoa học Mỹ từng đề xuất nhiệm vụ tương tự ở vùng trũng SPA như ưu tiên nghiên cứu trong chương trình Vision and Voyages for Planetary Science vào giai đoạn 2013 – 2022. Trạm đổ bộ Hằng Nga 4 của Trung Quốc và robot tự hành Thỏ Ngọc 2 lần đầu tiên hạ cánh ở vùng tối của Mặt Trăng năm 2019.

Hiện nay, chúng đang khám phá và truyền dữ liệu từ khu vực hạ cánh ở miệng hố Von Kármán bên trong vùng trũng SPA. Nhưng việc phân tích mẫu đá từ khu vực này trên Trái Đất sẽ giúp xác định niên đại của miệng hố va chạm; cung cấp hiểu biết về lịch sử hình thành Mặt Trăng. Nhà chức trách Trung Quốc chưa tiết lộ địa điểm hạ cánh chính xác bên trong vùng trũng SPA trải dài từ miệng hố Aitken ở 18 độ vĩ nam tới Cực Nam của Mặt Trăng.

Sứ mệnh của tàu vũ trụ Trung Quốc

Nhiệm vụ Hằng Nga 6 sẽ mang theo nhiều trang bị từ các đối tác quốc tế. Pháp sẽ cung cấp máy dò mang tên DORN; để nghiên cứu nguyên tố radon; và quá trình nó thoát ra từ tầng phong hóa trên Mặt Trăng. Viện Vật lý Hạt nhân Quốc gia Italy (INFN); sẽ cung cấp thiết bị phản xạ laser ngược; dùng để phản chiếu ánh sáng trở lại nguồn của nó; cho phép các nhà khoa học đo thời gian của hành trình và quy đổi thông tin thành khoảng cách chính xác. Một thiết bị khác hợp tác giữa Trung Quốc và Nga sẽ tìm hiểu khả năng tồn tại băng chứa nước trên bề mặt trong khi đối tác Thụy Điển sẽ tập trung vào phát hiện ion âm.

Hằng Nga 6 là phần đầu trong dự án hợp tác với Nga; để thiết lập Trạm nghiên cứu Mặt Trăng quốc tế. Vùng tối của Mặt Trăng không bao giờ quay về phía Trái Đất; do đó tàu Hằng Nga 6 sẽ cần vệ tinh chuyển tiếp để liên lạc với Trái Đất. Vệ tinh Ô Thước đã đảm nhận vai trò này trong nhiệm vụ Hằng Nga 4; và có thể hỗ trợ cả Hằng Nga 6.