Trong cuộc sống hoặc sinh hoạt hàng ngày, chúng ta rất dễ bị dị vật bay vào mắt. Những dị vật này có thể ở kết mạc, giác mạc; thậm chí xuyên thủng vào bên trong nhãn cầu. Điều này khiến mắt chúng ta cảm thấy vô cùng khó chịu và vô thức dụi mắt. Tuy nhiên chính điều này lại có thể gây ảnh hưởng xấu đến mắt của chúng ta. Vậy chúng ta phải làm như thế nào khi có dị vật bay vào mắt? Sau đây chúng tôi sẽ hướng dẫn các bạn các giải quyết vấn đề này nhé.
Mục lục
Không nên dụi mắt
Dị vật bay vào mắt như côn trùng, bụi, phấn hoa… gặp khá phổ biến ở các cơ sở chuyên khoa mắt nhưng điều đáng nói là việc xử lý hầu hết đều không đúng cách. Khi dị vật bay vào mắt, phản ứng đầu tiên của nhiều người thường là dụi mắt liên tục đến khi cảm thấy dễ chịu hơn hoặc nhờ người khác “thổi” dị vật ra ngoài.
Tuy nhiên, điều này sẽ khiến dị vật bị cọ xát mạnh với mắt làm rách giác mạc. Nếu chẳng may dụi mạnh, côn trùng nát và mắc trong mắt càng khiến chúng tiết nhiều độc tố hơn. Thậm chí, lông của côn trùng có thể xuyên sâu rất khó lấy ra và gây viêm nhiễm, suy giảm thị lực.
Xử lý không đúng cách gây giảm thị lực
Điển hình là trường hợp một nữ bệnh nhân 16 tuổi ở Hải Dương nhập viện tại Bệnh viện Mắt Trung ương trong tình trạng mắt phải sưng nề, phù mắt đỏ, thị lực chỉ còn 3/10.
Bệnh nhân cho biết lúc đang đi học về, bị côn trùng bay vào mắt. Nữ sinh này đã dừng xe, nhờ bạn “thổi” để côn trùng bay ra nhưng không được. Vì mắt cộm và khó chịu, cô đã dụi mắt liên tục. Côn trùng bị nát trong mắt và bám vào màng mắt gây kích ứng.
Về nhà, cô gái đã ra hiệu thuốc mua nước muối sinh lý và thuốc nhỏ mắt nhưng sau hơn 2 ngày tự chữa, mắt nữ sinh này sưng vù, được gia đình đưa tới bệnh viện.
Theo các bác sĩ, một số trường hợp bị côn trùng bay vào mắt nhưng do xử lý không đúng cách khiến bệnh nhân bị giảm thị lực. Vì vậy, việc xử trí đúng là vô cùng quan trọng.
Chia sẻ về vấn đề này, BS Nguyễn Lê Huy Anh, khoa Mắt – Bệnh viện Quận Thủ Đức TP.HCM, cho biết khi dị vật vào mắt cần xử trí đúng theo hướng dẫn sau:
Những việc không nên làm
Dụi mắt là phản ứng thường gặp để cố gắng đẩy dị vật ra. Tuy nhiên, hành động này sẽ gây ra nhiều tổn thương cho mắt.
Nếu dị vật cứng như cát, mảnh sỏi, mảnh thủy tinh, dụi mắt khiến các dị vật này càng chà xát mạnh lên bề mặt giác mạc, gây xước giác mạc và tạo đường cho vi khuẩn, nấm xâm nhập.
Nếu dị vật là côn trùng, hành động này khiến chúng tăng tiết nhiều độc tố. Dịch tiết của kiến ba khoang có thể làm bỏng giác mạc, mù lòa. Nếu dị vật là vôi bột, dụi sẽ khiến mắt bạn có thể bị bỏng hóa chất.
Những việc nên làm
Rửa mắt bằng nước sạch: Nước sạch có thể làm trôi đi các dị vật bám nông trên bề mặt giác mạc hay kết mạc mà không gây ra thương tổn. Nước cũng làm trung hòa các loại hóa chất hay dịch tiết của côn trùng.
Đối với hóa chất, khi rửa, bạn cần cố kéo nhẹ mi trên lên. Kéo mi dưới xuống để nước có thể lan đến cùng đồ, vì đây là vùng dễ ứ đọng các dị vật và hóa chất. Đối với dị vật là vôi, bạn cần xối nhanh. Để tránh cho vôi có thể phản ứng với nước ngay khi còn ở trên nhãn cầu. Nhằm tránh làm tình trạng nặng lên.
Gặp bác sĩ: Đặc biệt trong trường hợp thị lực giảm, mắt thấy cộm, chảy nước mắt nhiều, sợ ánh sáng hoặc dị vật có nguồn gốc nông nghiệp, việc đến khám tại bác sĩ nhãn khoa là bắt buộc.
Việc tự điều trị tại nhà có thể gây ra rất nhiều sự nguy hiểm cho đôi mắt của bạn, như: viêm loét giác mạc do vi trùng, viêm loét giác mạc do nấm, bỏng kết giác mạc. Chúng có thể để lại biến chứng là giảm thị lực, thậm chí phải bỏ mắt.
Để phòng ngừa, dị vật vào mắt, trong quá trình lao động, đặc biệt là lao động công nghiệp có nguy cơ cao như ngành cơ khí, xây dựng, nhất thiết phải có kính bảo hộ hoặc khi ra đường nên đeo kính râm để bảo vệ mắt khỏi khói, bụi.
Những phương pháp để điều trị tổn thương do dị vật gây ra?
Đối với các vết trầy xước trên giác mạc (gọi là trầy xước giác mạc). Việc điều trị chủ yếu là bôi thuốc mỡ kháng sinh và /hoặc thuốc nhỏ mắt kháng sinh và dùng thuốc giảm đau. Nếu vết xước rộng (lớn hơn 50% bề mặt giác mạc); phẫu thuật vá giác mạc có thể được tiến hành.
Bất kỳ tổn thương nào ở mống mắt, thuỷ tinh thể hoặc võng mạc. Cần phải được đánh giá ngay lập tức bởi bác sĩ nhãn khoa để quyết định bạn có cần phẫu thuật hay không. Nếu nhãn cầu bị vỡ, bạn cần phải được phẫu thuật mắt ngay.
Xuất huyết tiền phòng (máu ở giữa giác mạc và mống mắt) mà không kèm bất kỳ chấn thương nào khác cần được bác sĩ nhãn khoa theo dõi.
